Bierweek 17-39: Bokbier

Kevin van Hoorn

Bokbier / Bockbier / Herfstbok / Dunkles Doppelbock / Bock Starkbier

Omdat het bokbierseizoen eraan komt gaat het bier van de week over Bokbier (of Bockbier). Waar komt nu die naam bock vandaan?

Bockbier komt oorspronkelijk uit Beieren, Duitsland. In de 13e eeuw werden in Einbeck al bockbieren gemaakt. Dit waren voornamelijk versterkte (Starkbieren) ondergistende bieren. Een bockbier heeft minimaal 6,5% alcohol en is vaak donkerder van kleur. Deze donkere kleur komt van de gebrande en gekarameliseerde mout die wordt toegevoegd om de mout-zoetheid hoger te krijgen en het alcoholpercentage omhoog te krijgen.

Een bockbier (geen Maibock of lentebok) is te verdelen in de Duitse stijl Bock en (Dunkles) Doppelbock en de Nederlandse aftakking Herfstbok. Een Duitse Bock en Doppelbock zijn donkerbruin tot zwart gekleurd, het moutkarakter is dominant met een duidelijke zoetheid en het heeft een sterke body. De gebrande mout is licht aanwezig in de smaak en het bier is sterk alcoholisch. De hop is nauwelijks waarneembaar. Duitse bockbieren zijn over het algemeen ondergistend, Nederlandse bokbieren zijn zowel boven- als ondergistend. Daarnaast voegt een Duitse brouwer geen suiker toe aan het bier, een Nederlandse brouwer mag dit wel. Dit is ook de reden dat Nederlandse bieren vaak nog zwaarder en hoger in alcohol zijn.

Lang geleden was bokbier pas vanaf februari beschikbaar. Omdat bokbieren traditioneel minimaal 4 maanden moesten lageren was het niet eerder beschikbaar. Na 1920 is dit langzaam richting einde van het jaar geschoven en sinds 2009 is dit al vanaf begin oktober. Tegenwoordig lijkt het een strijd als eerste het bokbier op de markt te krijgen. Einbecker was het eerste Duitse bockbier, dit werd verbasterd tot "Ainpƶck", dat uiteindelijk eindigde het als "ein bock". In het Nederlands wordt het vaak zonder 'c' geschreven, zodat er een referentie naar een 'bok' ontstaat. Dus wat zet elke brouwer in Nederland op zijn etiket? Precies: een geit!

Een aantal voorbeelden van een Bockbier (of Doppelbock) zijn: